ನುಗ್ಗೆ ಮರದ ದೆವ್ವ !
ಪ್ರತಿ ವರುಷ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ತಿಂಗಳ ಕೊನೆಯ ದಿನದಂದು ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಹ್ಯಾಲೋವೀನ್ ಹಬ್ಬ ಆಚರಿಸುವುದು ಬಹಳ ಹಿಂದಿನಿಂದ ಬಂದಿರುವ ಪದ್ಧತಿ . ವಿವಿಧ ದೇಶಗಳ ವಿವಿಧ ಜನಾಂಗದವರಿಂದ ಅವರವರ ಕಲಾಚಾರಕ್ಕನುಗುಣವಾಗಿ ಆಚರಿಸಲ್ಪಟ್ಟರೂ ಹ್ಯಾಲೋವೀನ್ ಹಬ್ಬ ಎಲ್ಲೆಡೆಯೂ ದೆವ್ವಗಳು, ಅಸ್ಥಿಪಂಜರಗಳು , ಮಂತ್ರಗಾರ್ತಿ ಮುಂತಾದ ಭಯಾನಕ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಹಬ್ಬವೇ ಆಗಿದೆ .
ಇಂದು ಹ್ಯಾಲೋವೀನ್ ಹಬ್ಬ ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ದೇಶಗಳಿಗಷ್ಟೇ ಸೀಮಿತವಾಗಿರದೆ ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ . ಎಳೆಯರ ವೇಷ ಭೂಷ ಪಾರ್ಟಿಗಳಿಗಾಗಿ ಭಯಾನಕ ಉಡುಪುಗಳು, ಮುಖವಾಡಗಳು ಮುಂತಾದ ಹ್ಯಾಲೋವೀನ್ ಪೋಷಾಕುಗಳು ಮತ್ತು ಭಯ ಹುಟ್ಟಿಸುವಂತ ಉಪಕರಣಗಳ ಮಾರಾಟ ಸಖತ್ತಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ ! ನಮ್ಮ ವಠಾರದ ಸಣ್ಣ ಮಕ್ಕಳೆಲ್ಲ ಕೂಡಿ ಭಯಾನಕ ದೆವ್ವಗಳಂತೆ ವೇಷ ಭೂಷ ಧರಿಸಿ , ಮನೆಮನೆಯ ಬಾಗಿಲು ಬಡಿದು ' ತಂತ್ರವೋ ತಿಂಡಿಯೋ ? ' ಎಂದು 'ಬೆದರಿಕೆ ' ಹಾಕುತ್ತಾರೆ ! ಅವರುಗಳಿಗೆ ಕೊಡಲೆಂದೇ ಹ್ಯಾಲೋವೀನ್ ಸಮಯ ಮಿಠಾಯಿಗಳನ್ನು ತರಿಸಿಟ್ಟು ನಾನೂ ಸಹ ಹಲೋವೀನ್ ಆಚರಿಸುತ್ತೇನೆ !
ದೆವ್ವಗಳ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಒಂದು ಚೂರೂ ಭಯವಿಲ್ಲದೆ ಸಂಭ್ರಮಿಸುವ ಇಂದಿನ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಕಾಣುವಾಗ ಚಿಕ್ಕಂದಿನಲ್ಲಿ ನಾನು ಅದೆಷ್ಟು ಹೆದರು ಪುಕ್ಕಲಾಗಿದ್ದೆ ಎಂಬ ನೆನಪಾಗುತ್ತದೆ ! ಅಂದು ಲಕ್ಷ್ಮಮ್ಮ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದ ದೆವ್ವದ ಕಥೆಗಳೆಲ್ಲ ಈಗ ನೆನಪಿಗೆ ಬರುತ್ತವೆ . ಲಕ್ಷ್ಮಮ್ಮ ನಮ್ಮ ದೂರದ ಸಂಭಂದಿಕರು . ಯಾರೂ ದಿಕ್ಕಿಲ್ಲದೆ ಹೋದ ಕಾರಣ ಅವರನ್ನು ನಮ್ಮ ತುಂಬು ಕುಟುಂಬದ ಸದಸ್ಯರನ್ನಾಗಿ ಸೇರಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು ಹಿರಿಯರು . ಮೂರು ತಲೆಮಾರಿನವರು ಒಂದಾಗಿದ್ದ ಕೂಡು ಕುಟುಂಬ ನಮ್ಮದ್ದು. ಲಕ್ಷ್ಮಮ್ಮ ಮನೆ ಕೆಲಸಗಳಲ್ಲೆಲ್ಲ ನೆರವಾಗಿದ್ದುದ್ದಲ್ಲದೆ , ಮನೆಯ ತುಂಬ ಇದ್ದ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಿ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು .
ಪ್ರತಿದಿನವೂ ಸಂಜೆ ನಮ್ಮನ್ನೆಲ್ಲ ಕೂರಿಸಿಕೊಂಡು ಪಂಚತಂತ್ರ ಕಥೆಗಳು , ರಾಮಾಯಣದ ಕಥೆಗಳು , ಕೀಲು ಕುದುರೆಯ ಮೇಲೆ ಹಾರಾಡಿದ ರಾಜಕುಮಾರರ ಕಥೆಗಳು , ಬೇತಾಳದ ಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ದೆವ್ವದ ಕಥೆಗಳು ಎಂದು ಅನೇಕ ಪ್ರಭೇದಗಳಿಂದ ಆಯ್ದ ಕಥೆಗಳನ್ನು ಅತಿ ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರು . ದೆವ್ವದ ಕಥೆ ಕೇಳಿದಂದು ಮಾತ್ರ ನಾವೆಲ್ಲಾ ರಾತ್ರಿ ಮಲಗುವಾಗಲೂ ದೀಪ ಆರಿಸಲು ಬಿಡುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ ! ನಾನಂತೂ ಬಾತ್ರೂಮಿಗೆ ಹೋಗಬೇಕೆಂದರೂ ಅಮ್ಮನನ್ನು ಎಬ್ಬಿಸುತ್ತೆದ್ದೆ ! ನಮ್ಮ ಶಾಲೆಯ ಶೌಚಾಲಯದಲ್ಲಿ ದೆವ್ವ ಇದೆ ಎಂಬ ಗಾಳಿ ಸುದ್ಧಿ ಹರಡಿದಾಗಿನಿಂದ ' ಬಾತ್ರೂಮ್ ಭೂತಗಳ ' ಬಗ್ಗೆ ನನಗೆ ವಿಪರೀತ ಹೆದರಿಕೆ ! ಜೊತೆಗೆ ಲಕ್ಷ್ಮಮ್ಮನ ದೆವ್ವದ ಕಥೆಗಳು ನನ್ನ ಪುಟ್ಟ ಮನದಲ್ಲಿ ಮತ್ತಷ್ಟು ಭಯವನ್ನೇರ್ಪಡಿಸಿತ್ತು !
ದೆವ್ವಗಳಿಗೆ ಕಾಲುಗಳೇ ಇರುವುದಿಲ್ಲವೆಂದು ಒಂದು ಕಥೆಯಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದರೆ , ದೆವ್ವ ತನ್ನ ಕಾಲುಗಳನ್ನು ಒಲೆಯಲ್ಲಿ ಸೌದೆಯಂತೆ ಬಳಸಿ ಅಡುಗೆ ಮಾಡಿತು ಎಂದು ಮತ್ತೊಂದು ಕಥೆ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರು ! ಗೆಜ್ಜೆಯ ಝಲ್ ಝಲ್ , ಮಲ್ಲಿಗೆಯ ಘಮ ಘಮ , ಬಿಳಿ ಹೊಗೆಯಂತಿದ್ದ ದೆವ್ವ , ಕಪ್ಪು ಆಕಾರ ಹೊಂದಿದ್ದ ದೆವ್ವ , ಬಿಳಿ ಸೀರೆಯುಟ್ಟು ಉದ್ದನೆಯ ಕೂದಲನ್ನು ಕೆದರಿಕೊಂಡಿದ್ದ ಮೋಹಿನಿ ದೆವ್ವ , ಎಲ್ಲವೂ ಅವರ ಕಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದವು !
'' ಇಲ್ಲಕಣವ್ವ ! ದೆವ್ವಗಳಿಗೆ ಕಾಲುಗಳು ಇರ್ತಾವಂತೆ ! ಆದ್ರೆ ಅವುಗಳ ಪಾದಗಳು ಮಾತ್ರ ಹಿಂದಕ್ಕತ್ತ ತಿರಿಗ್ಕೊಂಡಿರ್ತಾವಂತೆ ! " ತೋಟ ಗುಡಿಸಿ , ಹಸುಗಳಿಗೆ ತಿಂಡಿ ಇಟ್ಟು ಬಂದು ಲಕ್ಷ್ಮಮ್ಮನ ಕಥೆಗಳನ್ನು ನಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ಕುಳಿತು ಬಾಯಿ ಬಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಕೇಳುತ್ತಿದ್ದ ಬಸವ ತನ್ನ ದೆವ್ವದ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ತೋರಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದ !
ಅಂದು ಅಮಾವಾಸೆಯ ಮಧ್ಯ ರಾತ್ರಿ ! ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದ ಹಾಗೇ ಲಕ್ಷ್ಮಮ್ಮ ' ಅಯ್ಯೋ ! ಅಯ್ಯಯ್ಯೋ ! ' ಎಂದು ಬೊಬ್ಬೆಯಿಟ್ಟಿದ್ದು ಕೇಳಿ ಮಲಗಿದ್ದವರೆಲ್ಲ ಎದ್ದು ಅವರೆಡೆಗೆ ಧಾವಿಸಿದರು ! ಅಂದು ಕೇಳಿದ್ದ ದೆವ್ವದ ಕಥೆಯಿಂದಲೋ , ನನಗಿಷ್ಟವಾದ ಮಸಾಲಾ ಬನ್ನನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ತಿಂದಿದ್ದ ಕಾರಣವೋ ? ನಾನು ಬಹಳ ಹೊತ್ತು ನಿದ್ದೆ ಇಲ್ಲದೆ ಹೊರಳಾಡುತ್ತಿದ್ದೆ . ಲಕ್ಷ್ಮಮ್ಮನ ಬೊಬ್ಬೆ ಕೇಳಿ ನಾನೂ ಮೆಲ್ಲನೆ ಎದ್ದು ಎಲ್ಲರ ಹಿಂದೆ ನುಸುಳಿ ನಿಂತೆ .
" ಯಾಕಮ್ಮ ಕೂಗಾಡ್ತಿದ್ದೀರೀ ಈ ಹೊತ್ತಲ್ಲಿ ! " ಅಪ್ಪ ಸ್ವಲ್ಪ ಗಡುಸಾಗಿಯೇ ವಿಚಾರಿಸಿದರು.
" ಅಲ್ನೋಡಿ ಅಣ್ಣ ! ಅಲ್ಲಿ .... ಅಲ್ಲಿ.... ! ದೆವ್ವ ! ದೆವ್ವ !" ಎಂದು ತೊದಲಿದರು ಲಕ್ಷ್ಮಮ್ಮ .
ಎಲ್ಲರ ಜೊತೆ ನಾನೂ ಬೆದರಿ ನಡುಗುತ್ತ ಬಾಗಿಲ ಹಿಂದೆ ನಿಂತು ಇಣುಕಿದೆ !
'' ನೋಡಿ ! ಕಾಲುಗಳಿಲ್ಲ ! ರುಂಡವಿಲ್ಲ ! ನೆಲದ ಮೇಲೆ ನಿಂತಿಲ್ಲ ! ಗಾಳೀಲಿ ಕೈ ಬೀಸಿ ಕರೀತಿದೆ ! ಅಯ್ಯೋ ! ಅಯ್ಯೋ ಗ್ರಹಚಾರವೇ ! " ಎಂದು ಪ್ರಲಾಪಿಸಿದರು ಲಕ್ಷ್ಮಮ್ಮ .
ಅಪ್ಪ ಕೂಡಲೇ ಒಳಗೆ ಹೋಗಿ ತನ್ನ ಶಕ್ತಿಯುತವಾದ ಟಾರ್ಚನ್ನು ತಂದು ಮೆಟ್ಟಲಿಳಿದು ಪೋರ್ಟಿಕೋದಲ್ಲಿ ನಿಂತರು.
ಬಿಳಿಯ ಆಕಾರ ಇನ್ನೂ ಅಲ್ಲೇ ಕೈ ಬೀಸಿ ಕರೆಯುತ್ತಿತ್ತು !
" ಅಯ್ಯೋ ! ಹತ್ರ ಹೋಗ್ಬೇಡಿ ಅಣ್ಣ ! "
ಅಪ್ಪ ಲಕ್ಷ್ಮಮ್ಮನ ಕೂಗನ್ನು ಲಕ್ಷಿಸದೆ ಮುನ್ನಡೆದು ಬಿಳಿಯ ಆಕಾರದ ಮೇಲೆ ಬೆಳಕನ್ನು ಬೀರಿದರು !
ಸ್ವಚ್ಛವಾಗಿ ಒಗೆಯಲ್ಪಟ್ಟ ಬಸವನ ಬಿಳಿ ಷರಟು ನುಗ್ಗೆ ಮರದ ರೆಂಬೆಯಲ್ಲಿ ಹೊಯ್ದಾಡುತ್ತಿತ್ತು !
" ಲಕ್ಷ್ಮಮ್ಮ ! ಸಾಕುಮಾಡಿ ನಿಮ್ಮ ದೆವ್ವದ ಕಥೆಗಳನ್ನ ! ನೀವೂ ಹೆದರಿ ಉಳಿದವರನ್ನೂ ಹೆದರಿಸಬೇಡಿ! ಸಧ್ಯ ಮಕ್ಕಳೆಲ್ಲ ಎಚ್ಚರವಾಗ್ಲಿಲ್ಲ ! ಎಲ್ರೂ ಮಲಗಿ ಹೋಗಿ ! " ಎಂದು ಗದರಿದರು ಅಪ್ಪ . ನಾನು ಅಪ್ಪನ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಬೀಳದೆ ಓಡಿ ಹೋಗಿ ಮಲಗಿಬಿಟ್ಟೆ ! ಲಕ್ಷ್ಮಮ್ಮ ನಮಗೆ ದೆವ್ವದ ಕಥೆಗಳನ್ನು ಹೇಳುವುದು ಅಪ್ಪನಿಗೆ ಸುತರಾಂ ಇಷ್ಟವಿರಲಿಲ್ಲ . ಅಂದೇ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ದೆವ್ವದ ಕಥೆಗಳಿಗೆ 144 ಹಾಕಲಾಯಿತು !
" ಅಯ್ಯೋ ಪೆದ್ದಪ್ಪಾ ! ಅದ್ಯಾಕೋ ನಿನ್ ಬಟ್ಟೇನ ನುಗ್ಗೆ ಮರಕ್ಕೆ ತಗಲು ಹಾಕಿದ್ದೆ ? ನುಗ್ಗೆ ಮರದಲ್ಲಿ ಬೆಳ್ಳಗೆ ಕಂಡಿದ್ದಕ್ಕೆ ನಾನು ದೆವ್ವ ಅನ್ಕೊಂಡಿದ್ದು ! "
" ಅಂಗಾರ ನುಗ್ಗೆ ಮರ್ದಾಗೆ ದೆವ್ವ ಇರ್ತಾವಾ ? " ಕಣ್ಣುಗಳನ್ನು ದೊಡ್ಡದು ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಕೇಳಿದ ಬಸವ .
" ಹೂಂ ಕಣೋ ! ನುಗ್ಗೆ ಮರದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ ! ದೆವ್ವಗಳಿಗೆ ಹುಣಸೆ ಮರ, ಬೇವಿನ ಮರ ಕೂಡ ಬಾಳ ಇಷ್ಟ ! "
" ಹಾಗಂತ ದೆವ್ವಗಳು ಬಂದು ಹೇಳಿದ್ವೆ ಲಕ್ಷ್ಮಮ್ಮ ? "
ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ನಾನು ಎದುರಿಗೆ ಹೋಗಿ ನಿಂತು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದಾಗ ಲಕ್ಷ್ಮಮ್ಮ ಪೆಚ್ಚಾದರು .
" ಶ್ ! ದೆವ್ವದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತೆತ್ತಿದ್ರೆ ನಿಮ್ಮಪ್ಪ ಬೈತಾರೆ ಸುಮ್ನಿರು ! " ಎಂದು ನನ್ನ ಬಾಯಿ ಮುಚ್ಚಿಸಿದ್ದರು ಲಕ್ಷ್ಮಮ್ಮ !
ಅಂದಿನಿಂದ ದೆವ್ವ ಭೂತ ಎಂದರೆ ನನಗೆ ಬಸವನ ಬಿಳಿಯ ಷರಟು ನೆನಪಿಗೆ ಬರುತ್ತದೆ ! ಜೊತೆಗೆ ನಗುವೂ ಕೂಡ ಬರುತ್ತದೆ !
--------------------------------- -------------------------------------
GHOST ON THE DRUMSTICK TREE !
Celebrating Halloween at the end of October every year is a longstanding tradition in Western countries . It is the time when ghosts , ghouls , skeletons, vampires , witches and other fearsome characters can be seen all over ! Children dressed up in such scary costumes knock on doors shouting " Trick or Treat !" and are always given sweets at every place . This celebration has now spread to our country too.
I participate in this strange , ghostly fun , by storing enough candies to distribute to the little monsters who turn up at my door ! And I think about my own childhood when I was terrified of Ghosts …..and about the Ghost Stories told by Lakshamma .
Lakshmamma , a far relative , lived with us as part of the huge joint family spanning three generations . She helped in household chores and , in the evenings , entertained the children with wonderful stories of all sorts : Panchatantra stories , mythological tales , folklore and Ghost Stories . She was a great storyteller , narrating everything most dramatically.
A great assortment
of terrors she could spin !
On some evenings , Basava, who looked after our garden and the cows , would pause while passing by our story session and add his own details . "Don’t you know , Lakkamma !" he would remark with a wise look , " ghosts do have legs , but their feet are turned backwards !"
On the days we heard Ghost Tales , we would all get scared and refuse to switch off the light at bedtime . I would toss and turn in fright and wake up Mother, if I had to go to the bathroom ! To add to my terror , there were always rumors at school that there was a Ghost in the School Bathroom .
Once , on a new moon night , when the whole family had gone to bed, there was a sudden shriek and loud wailing . Lakshmamma was screaming in terror, waking up all the elders .
" What is it
Lakshmamma ! Why are you screaming ? " Father was very annoyed as he went out to
check on her . I crept behind the door , shivering, but curious .
Lakshmamma was standing in the verandah and pointing at a tree , babbling and stammering . " A ghost ! A ghost ! "
" Ghost ? What
nonsense ! Where ? "
" Look , Anna ! In
that tree ! It has no head , no hands , no legs ……but calling me with its arms ….'come ….come ' ….Anna ! Anna ! Don’t go near
it ! "
Yes, I could see it too ! A pale white shadowy form was swaying and flapping on the branch of the tree ! I froze in terror , my scream getting caught in my throat .
Father had by now got his big flashlight and was in the portico . In the powerful beam of the flashlight , all of us could see the Ghost clearly !
" You must stop spinning Ghost stories , Lakshmamma ! " scolded Father , "You will not only end up crazy yourself, but will make the children idiots too . Go back to sleep now , and let me not hear the word 'Ghost' again ! "
The next morning , I chanced to hear Lakshmamma scolding Basava in the backyard .
" You idiot ! Why did you hang your shirt on the drumstick tree of all places? Don’t you know it is the favourite haunt of Ghosts ? I really mistook your stupid shirt to be a Ghost ! "
" Tamarind and Neem and Drumstick , they like all three ! "
" Did the Ghosts themselves tell you that , Lakshmamma ? " I popped in front of her , unable to check myself .
" Shhh ! No ghost
talk !" She silenced me, " Your Father will not like it ."
That was the last time she ever uttered the word 'Ghost' !
The evening Story sessions became more cheerful and I started sleeping better, without night-lamps !
Even now ,
whenever there is talk of ghosts , I
remember Basava’s white shirt swaying
in the drumstick tree on a pitch dark night !
And I smile .
-----------------------------------------------------------------------------
No comments:
Post a Comment